Рубрика: Ընթերցարան

Բալաբանյան Էլինա — <<Ա՜խ, որքան գեղեցիկ է Պանաման>>
Բաբրիելլա Ալբերտ — <<Փոքրիկ Իշխանը>>
Մանուկյան Սոնա — <<Քչից շատից, մի քիչ, մի քիչ>> 1, 2

Մայիսի 11, երկուշաբթի

Ղազարյան Րաֆֆի — <<Երեք արջերը>>
Գալոյան Միկա — <<Ոսկե ձկնիկ>>

Մայիսի 12, երեքշաբթի

Գևորգյան Նարե — <<Ռոբին Հուդ>> հատված
Մուրադյան Հովհաննես — <<Փոքրի իշխանը>> հատված
Ղազարյան Րաֆֆի — <<Ջրահարսը>>

Մայիսի 13, չորեքշաբթի

Ղազարյան Րաֆֆի — <<Մի կաթիլ մեղրը>> հատված

Մայիսի 14, հինգշաբթի

Ղազարյան Րաֆֆի — <<Մի կաթիլ մեղրը>>

Աստղեր

Երբ Արևը մայր է մտնում, երկինքը մթնում է, և այնտեղ հայտնվում են աստղերը: Դրանք անթիվ-անհամար են: Այնքան շատ, որ ինչքան էլ ուզենանք, չենք կարողանա հաշվել: Դա միայն գիտնականները կարող են անել: Բայց գիտե՞ք, որ իրականում աստղերն էլ Արևի նման մեծ են, Արևի նման պայծառ ու տաք: Այսինքն` նրանք բոլորն էլ հրեղեն վիթխարի գնդեր են, ինչպես Արևը: Իսկ մեզ մոտիկ, սեղանին դրված մոմի լույսն ավելի պայծառ է երևում, քան հեռվում գտնվող մեքենայի կամ խարույկի պայծառ լույսը:
Այդ է պատճառը, որ աստղերը մութ երկնքում ընդամենը թույլ լույս արձակող կետեր են թվում:

վիթխարի — շատ մեծ, հսկա

Լուսին

Երկնքում Արևն ու Լուսինը նույն մեծության են թվում:
Բայց չէ՞ որ ամեն ինչ հեռավորությունից է կախված (հեռվում սավառնող մեծ ինքնաթիռը մեզ ավելի փոքրիկ է թվում, քան մեր կողքին նստած թռչնակը):
Արևը մեզանից շատ ավելի հեռու է, քան Լուսինը: Դրա փոխարեն այն ավելի մեծ է Լուսնից:
Լուսնի մակերևույթը տխուր տեսք ունի: Այն շատ մուգ գույնի է և ծածկված է մեծ ու փոքր փոսերով: Լուսնի վրա նաև լեռներ կան: Փոսերը մեզ երևում են մուգ կետերի տեսքով: Լեռներն էլ սրագագաթ չեն, մի տեսակ կլոր տեսք ունեն:
Լուսնի վրա ո՛չ օդ կա, ո՛չ ջուր: Պարզ է , որ այնտեղ կյանք չի կարող լինել:
Լուսինն իր լույսը չունի. այն ընդամենը փոխանցում, անդրադարձնում է Արևի` իր վրա ընկած լույսը:

սավառնել— թռչել

Արև

Ամեն օր Արևը դուրս է գալիս, ու լույսը բացվում է, իսկ երբ մայր է մտնում, օրը մթնում է: Իրականում մեր երկրագունդը պտտվում է Արևի շուրջը, և Արեգակն է լուսավորում Երկիրը: Արևը նաև տաքություն է տալիս մեզ: Այն շիկացած գունդ է, նրա վրա ամեն ինչ հալված եռում է: Եթե Արեգակը չլինի, Երկրի վրա ամեն ինչ կսառչի: Ե՛վ բույսերը, և՛ կենդանիները, և՛ մարդիկ չեն կարողանա ապրել առանց լույսի ու ջերմության, ինչպես և` առանց օդի:
Ուրեմն առանց Արևի Երկրի վրա չի կարող կյանք լինել:
Երբ մեզ մոտ մութ է, Արեգակը երկրագնդի հակառակ կողմն է լուսավորում: Բայց այդ ժամանակ իր լույսը տալիս է Լուսնին, Լուսինն էլ փոխանցում (անդրադարձնում) է մեզ, և գիշերը սարսափելի խավար չի լինում:

Ժամը ժամանակը չափելու միավոր է:   

Ժամանակը չափելու միավորներ

Մարդիկ ժամանակը հիմնականում չափում են ժամացույցի միջոցով:

Այս ժամացույցի փոքր սլաքի միջոցով չափում են ժամերը, երկար սլաքի միջոցով՝ րոպեները, իսկ ավելի երկար և բարակ սլաքի միջոցով՝ վայրկյանները:

Ժամը, րոպեն, վայրկյանը ժամանակի չափման ամենահաճախ օգտագործվող միավորներն են: Դրանց միջև գոյություն ունի կապ:

1 ժամում կա 60 րոպե:

1 րոպեում կա 60 վայրկյան:

Հաճախ կարևոր են ժամանակի խոշոր միավորները:

Օրինակ, երբ դու ուզում ես պարզել, թե երբ է վերջանալու ձմեռը, ապա դու հաշվում ես օրերը, շաբաթները, ամիսները:

Այս միավորների միջև ևս գոյություն ունի կապ:

1 օրն ունի 24 ժամ, 1 շաբաթն ունի 7 օր:

Տարբեր ամիսներում օրերի թիվը կարող է տարբեր լինել:

Օրինակ

1. հունվարը, մարտը, մայիսը, հուլիսը, օգոստոսը, հոկտեմբերը և դեկտեմբերն ունեն 31օր

2. ապրիլը, հունիսը, սեպտեմբերը և նոյեմբերն ունեն 30օր

3. փետրվարը հաճախ ունենում է 28օր, սակայն4տարին մեկ այն ունենում է29օր

Կան ժամանակի չափման առավել խոշոր միավորներ, ինչպիսին են՝ տարին և դարը:

1 տարին ունի 12 ամիս:

1 դարն ունի 100 տարի:

Առաջադրանքներ

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

Ժամացույց

Ժամացույցը սարք է, որը որոշում է օրվա ընթացիկ ժամանակը:

Հնում օգտագործել են արեգակնային, ավազի, ջրային ժամացույցներ:

Հայտնի են նաև մեխանիկական, աստղագիտական, էլեկտրոնային ժամացույցները:

Ամենահետաքրքիրը բնական ժամացույցներն են: Հնում մարդիկ ժամը իմացել են ծաղիկների միջոցով, և այդ ժամացույցներին ասել են «ծաղկե ժամացույցներ»: Մասուրի ծաղիկները առավոտյան ժամը 4-5-ին են բացվում, փակվում են երեկոյան 7-8-ին, կակաչը բացվում է ժամը 5-ին, փակվում է ցերեկվա 3-ին, խատուտիկը բացվում է 5-6-ին, փակվում է ցերեկվա 2-3-ին, մանուշակը բացվում է առավոտյան 7-8-ին, փակվում է ցերեկվա 5-6-ին, սպիտակ ջրաշուշանը փակվում է երեկոյան 7-8-ին:

1. Էլ ի՞նչ ժամացույցներ գիտես: Թվարկի՛ր:

2. Դու ի՞նչ ժամացույց ես օգտագործում: